Pastoor Jan Schroyen: ‘Wij hadden een som van 9.000 fr van ons Ministerie uit Frankrijk ontvangen door bemiddeling van het consulaat van Maastricht voor de voedselbedeling te ondersteunen. 9.000 fr hebben veel dienst bewezen en de Pruisen schrikkelijk helpen foppen’.
1915 - Jan Habraken en Louis Creemers sluiten zich aan bij de ‘CEREAL COMPANY’. Zij krijgen de steun van enkele medestanders. In het station van Hasselt hebben zij een informant die nauwkeurig de transporten van de Duitsers noteert. Daarnaast helpen zij soldaten en vluchtelingen via het netwerk naar de grens bij Nederland te brengen, waar ‘passeurs’ de mensen verder over of onder ‘de draad’ helpen. Habraken zetelend in het hulpcomité en als oprichter van meerdere hulpverenigingen onderneemt tijdens de oorlog vele tochten, op zoek naar voedsel voor noodlijdende mensen. Dit wekt bij de Duitsers de indruk dat hij als kapelaan met goede bedoelingen onderweg is. Hierdoor heeft hij een zekere vrijheid en lijkt hij zeker niet verdacht voor de bezetters. Hij is ook de man die de gesmokkelde brieven in Kuringen helpt verdelen. Op 14 juli 1916 wordt zijn vriend en spionagekompaan van de Cereal Company Jaak Tasset geëxecuteerd in Hasselt en in Kuringen aan de kerk begraven.
Pastoor Jan Schroyen schrijft over Jan Habraken:
‘voor het versieren der graven van gefusilleerde spioenen op ons kerkhof begraven, bijzonder voor een opschrift dat Jan op een kruis gezet had en dat luidde als volgt : Jaak Tasset van Neerpelt, Belgische spioen doodgeschoten te Hasselt (dat : Belgische spioen) lag hun op den maag. Hij moest in verhoor komen en werd nochtans vrijgesproken : hij hield zich buitengewoon onnozel en dom! Zij moesten eens geweten hebben dat hij van een zelfde spionagedienst deel maakte, als die Tasset en dat hij met echt overleg dat opschrift erop gezet had, juist om hen te tergen!’
Hun informant in het station wordt een maand voor de wapenstilstand in 1918 aangehouden. Hij heeft Jan Habraken verraden waarna deze weer wordt aangehouden en voor Allerheiligen in de gevangenis van Hasselt wordt opgesloten, beschuldigd van spionage en voor het inrichten van een spionagedienst. De Duitsers dreigen met executie en marteling, maar maken geen van deze bedreigingen waar! Op 11 november wordt Habraken vrijgelaten dankzij de wapenstilstand. Helaas hebben vele van zijn vrienden dit geluk niet gehad, zoals Pierre Joseph Claes, Jaak Tasset en de jonge Paul Mertens die op Kuringse bodem begraven zijn.
Documentatiecentrum ‘de graef’ Kuringen, notitie Pastoor Schroyen, archief Yvo Coninx Neerpelt: uit het boek ‘Epos van de draad’, ‘het verzet’, briefwisseling: gemeentearchief Kuringen 14/18.
