‘Den Draad’ is een elektrische grensafscheiding van 2000 Volt tussen België en Nederland tijdens de Eerste Wereldoorlog. Deze afscheiding heeft ook gevolgen voor Kuringen. De Dodendraad of ‘Draad des Doods’, zo staat het stroomstootwapen bekend, dat door de Duitsers wordt geplaatst langs de volledige grens tussen Nederland en België. De barrière heeft een lengte van ruim 300 kilometer van nabij Aken tot in Knokke. Dit vooral om vluchtelingen, spionage, smokkel en post tegen te houden. In april en mei 1915 wordt gestart met de werkzaamheden.
Op diverse plaatsen begint de bouw van losse stroken. Sommige stukken zijn volledig klaar in juni juli 1915. In Geistingen en Ophoven komt de draad er pas medio 1916.
Veel Belgische mannen proberen via het neutrale Nederland naar Engeland te vluchten en zich verder bij de geallieerde troepen aan te sluiten. Onfortuinlijke vluchters worden door Duitse militairen doodgeschoten of geëlektrocuteerd door de versperring. In het ergste geval blijven slachtoffers letterlijk aan de dodendraad plakken. Vanuit Kuringen zijn twee soldaten via de grens naar Nederland gevlucht. Soldaat Vandebroek en soldaat Plesters overleven beiden de oorlog niet.
Vanuit Kuringen worden ook vluchtelingen, ontsnapte soldaten en geheime informatie naar de grens gebracht waar ‘passeurs’ deze dan naar de overzijde brengen. Het is tijdens een van deze pogingen dat onze drie geëxecuteerde verzetsmensen, spionen en informanten, die deel uitmaken van een netwerk, aangehouden worden en in Hasselt voor het krijgsgerechtshof de dood met de kogel krijgen. Zij worden in Kuringen begraven.
Nadien blijkt het alsmaar moeilijker te worden om post, informatie en ook levensmiddelen over de grens te krijgen. Toch blijven velen hun leven wagen om anderen te helpen. Het aantal slachtoffers dat de dood vond aan ‘Den Draad’ is niet exact geweten.
Aan de Achelse Kluis en in Molenbeersel staat opnieuw een stukje Eerste Wereldoorlog. Een stukje dodendraad, de elektrische grensversperring waarmee de Duitsers vanaf 1915 gaandeweg de Belgisch-Nederlandse grens afsloten, is herrezen. Dank aan Prof. dr. Alex Vanneste die zijn opzoekingen over de draad neerschreef in ‘Het eerste IJzeren Gordijn’.
Documentatiecentrum ‘de graef’ Kuringen in samenwerking met Yvo Coninx heemkunde Neerpelt en Prof. dr. Alex Vanneste. Meer info: Dodendraad.org
