Ook: dorpe, tdorp, Doerp
Algemeen wordt met Dorp het eigenlijke centrum van Kuringen bedoeld: het Dorpsplein, de Joris van Oostenrijkstraat, de Dorpsbeekstraat, de Diepstraat, de Prinsenhofweg, de Jaarmarktstraat en een gedeelte van de Crutzenstraat.
Nochtans behoorde dit gebied tot een groter geheel, de vroegere Dorpwagen, gelegen binnen de hameyen (slagbomen). Binnen het 'dorp' gold het Luiks Recht, daarbuiten (het platteland) gold het Loons Recht.
Tot 'Dorp' hoorden ook delen van de Grote Baan, - Larestraat, - de vroegere Broekstraat en -Rode Rok.
De scheiding dorp / platteland werd aangeduid door vier hameyen:
- op de hoek Billikstraat / Grote Baan (Billik)
- op de hoek Gebrandestraat / Simpernelstraat (Overdemer)
- waar de Broekbeek de Fokkestraat kruist (Overdemer)
- waar de Aldenhofbeek de Larestraat kruist (veld-Herkenrode)
Enkele vermeldingen:
1456: huijs en(de) hoef (...) gelegen inden dorpe van Curingen.
1459: henricken beckers huijs staen(de) int dorpe tot Cuering(en). (Schepenbank, rollen Luiks Recht 1418 - 1464)
1498: sijnen huijse opt tdorp was jan cluckers te weten dien roeden lewe. (Gemeente, cijnsregister 1498)
1542: vand(e)r herbergen genaempt Sint Anthonijs gelegen ae(n) t Doerp.
1542: huijs en(de) hoff int Doerp r(egenoet) Den kerckhoiff ende Die kerckstege, Dat Dorp ende Jan zomers. (Inkomsten van de Kerkfabriek 1542)
1687: die geheel Gemeijnte der Vrijhijdt Curingen (...) opt Dorp onder de Lijnde vergaedert. (Schepenbank, gichten Luiks Recht 1686 - 1706)
1692: huijs ende hoff (...) reg(eno)te(n) die dorp ende brouckstraet. (Schepenbank, gichten Loons Recht 1667 - 1699)
1761: huys hoff, boomgaert en aenhanck gelegen in 't dorp omtrent der kerckhof. (Schepenbank, gichten Loons Recht 1752 - 1783)
1846: Dorp en Dorp straet (Atlas der buurtwegen), alsook: Chemin de l'Eglise de Curange à la route de Hasselt à Diest, dit: Het dorp straet.
1884: Curingen het dorp. (Atlas der waterwegen)
1977: Dorp straat (Kaart - Kadaster)
Thans wordt ook het dorpsplein Joris van Oostenrijkstraat genoemd.
Sommige hoeven die eertijds tot het Dorp gerekend werden kwamen hierboven wellicht niet ter sprake. Wij denken onder meer aan de hoeve - winkel en café 'Bij Sooi' (Sooi Willekens) en hoeve Vanderstraeten, beide op de Grote Baan, alsook de hoeven Nickmans en Gelders in de Larestraat.
